اصول گرایی حقوقی، بستری برای تولد عدالت کیفری نوین

حقوق کیفری بر پایه ی اصول و انگاره هایی بنیان گذاشته شد، که مطلق و غیر قابل انعطاف و در عین حال ایده آل گرا قلمداد می شوند. لیکن، علم حقوق، به ویژه حقوق کیفری در چند دهه اخیر نسبت به گذشته از انعطافِ بیشتری برخوردار شده است و در وهلۀ اول به عنوان ابزاری برای رسیدگی به مشکلات بشری و انتظام بخشیدن به موضوعاتِ اجتماعی، تغییرِ کارکرد داشته است. حقوق کیفری از هدف گذاری به منظور تجسّمِ یک جامعه ی ایده ال و تحصیلِ «بایدها»، به مدیریتِ بهینه «هست ها» تغییرِ مسیر داده است. بدون تردید تحول حقوق کیفری امروز، ریشه در تحول روشن گرانه و فیلسوفانه ی قرن هجدهم دارد، که با نظریه کیفری سزار بکاریا به اوج خویش رسید. وی اصول و قواعد حقوق کیفری مدرن را نظریه پردازی نمود، که از آن به اصول گرایی کیفری کلاسیک تعبیر می شود. این اصول همچنان به سیطره ی خود در قلمروِ کیفری، ادامه می دهند، امّا نه با همان مفهوم و اقتداری که در آغاز ظهور نمودند. تغییر و تحدید قلمروِ مفهوم این اصول، تحت تاثیرِ تحولاتی است، که از ناکارآمدی این اصول در تعامل با پدیده هایِ حقوقی ناشی شده است. امروزه اصلاح و جهت دهی به «هست ها» و «مدیریتِ نظمِ اجتماعی» از مهم ترین رسالت های حقوق به حساب می آید. لذا باید تصریح کرد که اصول گرایی در علم حقوق ضمن اینکه به مفهومی نوین و ایده ال طلب از عدالت کیفری هویت بخشید اما بتدریج با تحولات اخیر چالش های جدیدی را به همراه داشته است.